O co spierali się Jezierscy? Polityka w powieści "Pod złą gwiazdą".

Zapewne zauważyliście, że Jezierscy nie są zbyt zgodni. Ojciec Konrada uwielbia kłótnie polityczne, matka dostaje od nich migren, a Konrad...? I o co im właściwie chodzi? 👀

W XVII wieku bardzo dużą rolę na arenie politycznej odgrywały szlachta i magnateria. Liczyła się „złota wolność” i swoboda. Brak ograniczeń powodował, że szlachcic rzadko stawał przed sądem, a w praktyce miał władzę. Idealny król według szlachty był niezbyt ambitny, zgodny z wolą większości i niesamodzielny. Miał się słuchać. Gdy tylko próbował zrobić coś po swojemu, podnosił się alarm, że monarcha dąży do ograniczenia znaczenia szlachty. 👀

Nigdzie w Europie król nie znaczył tak mało. Rzeczpospolita była wyjątkiem. Oligarchia magnacka ograniczała władzę króla. Powodowała liczne nieporozumienia. W moim odczuciu takie rządy nie mogły się sprawdzić na dłuższą metę.

Gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść. To przysłowie pasuje do tamtego smutnego (i dość długiego) okresu w I RP. Rządy pod okiem magnaterii były nieudolne, a prawo wetowania ustawy bez podania przyczyny (liberum veto), odbijało się czkawką na większości sejmików.

Z demokracją szlachecką był związany Karol Jezierski. W dodatku stworzyłam go jako typowego sarmatę – lubił gorzałkę i bójki. Poglądy miał konserwatywne, mocno ksenofobiczne. I jak ognia bał się ograniczenia swobód szlacheckich i słynnego absolutum dominium (nieograniczonej władzy króla). Popierał nawet Lubomirskiego, co wymagało odwagi. W końcu nie każdy, kto negował poczynania króla, wspierał drugą stronę.

Lubomirski został okrzyknięty buntownikiem już wcześniej. Odebrano mu godności i tytuły (w tym hetmaństwo polne koronne, które objął Stefan Czarniecki, a potem Jan Sobieski). Stronnictwo dworskie sprzeciwiło mu się.

W zasadzie to była wojna. W powieści „Pod złą gwiazdą” został opisany skutek tej obopólnej nienawiści – bitwa pod Mątwami. Historycy zgodnie stwierdzają, że była to największa bratobójcza rzeź w XVII-wiecznej Polsce. 💔

Konrad popiera króla i jest mu bardzo oddany. Uważa, że wojna domowa niszczy prestiż Polski. Nie było to dalekie od prawdy, bo Lubomirski hulał po całej RP, zrywając sejmy i napadając na wsie oraz miasta.

Wiecie, w rodzinie Jezierskich konflikt był dosyć poważny. To tak, jakby ojciec popierał PiS, a syn PO. Wiem, dość płytka analogia, ale obrazowa. 😂 W dodatku podkręcona hejtem i niełatwym charakterem Karola Jezierskiego. Nie ulega jednak wątpliwości, że Karol bardzo kochał swojego syna. Chociaż zaślepiały go racje polityczne, potrafił zdobyć się na ogromne poświęcenie. Na jakie? O tym przeczytacie w powieści „Pod złą gwiazdą”. 👌

Tymczasem łapcie świeżą recenzję książki.

http://www.skarbynapolkach.pl/2020/07/pod-za-gwiazda-wydawnictwo-oficynka.html